Yazarlar, öykülerini yazarken tanrı rolünü oynarlar. Sonuçlar yıkıcı olabilir.

ffbac-etgar_042514_620px

Sıska adam kafenin zemine düştü. Midesi havsalasının almayacağı kadar ağrıyordu. Bir dizi istemsiz spazm vücudunu titretti. “Ölürken böyle oluyordur herhalde” diye düşündü. “Ama şimdi olmamalı. Çok gencim ve böyle şort ve sandaletler içinde, bir zamanlar popüler olan ama şimdi pek de iş yapmayan bir kafenin zemininde ölmek çok utanç verici!” Adam yardım istemek için ağzını açtı ama çığlık atmasına yetecek kadar hava dolmadı ciğerlerine. Ancak, bu hikaye onunla ilgili değil.

Sıska adamın yanına giden garson kızın adı Galia idi. Hiçbir zaman garson olmak istemedi. Her zaman öğretmen olmayı hayal etti. Ama öğretmenlikte para yoktu; garsonlukta vardı. Çok para değil ama kirayı ve diğer şeyleri karşılayacak kadar. O yıl, Beit Berl Kolej’de özel eğitim almaya başlamıştı. Kafenin gece vardiyasında çalışıyordu. Geceleri kafeye bir köpek bile uğramazdı, bahşişleri yarıya düşerdi ama okulu daha önemliydi. “İyi misin?” diye sordu, zeminde yatan adama. İyi olmadığını biliyordu ama yine de sordu, hiç mahcup olmadan. Bu hikaye onunla ilgili de değil çünkü.

“Ölüyorum,” dedi adam, “ölüyorum, ambulans çağırın.”

“Hiç yararı yok.” dedi esmer tenli, barda oturan ve finans sayfalarını okuyan kel adam. “Ambulansın buraya gelmesi bir saati bulur. Bütçelerini kestiler. Tüm hafta yoğun çalışıyorlar.” Adam kadına bunları anlatırken, bir yandan da yerde yatan sıska adamı sırt üstü yatırdı ve ekledi “Ben onu Acil’e götürürüm. Arabam dışarda.” Bunu söyledi çünkü iyi bir adamdı; çünkü iyi bir adamdı ve garson kızın bunu anlamasını istiyordu. Boşanmasının üstünden beş ay geçmişti ve bu cümle, bu süre içerisinde hoş bir kızla yakın bir konuşma yapabileceği en yakın ihtimaldi. Ancak, hikaye bu adamla ilgili de değil.

Hastane yolunda trafik çok sıkışıktı. Arabanın arkasında yatan sıska adam, neredeyse duyulmaz bir sesle inliyordu ve salyası, esmer tenli kel adamın yeni model spor Alfa Romeo’sunun iç döşemesine akıyordu. Boşandığında, arkadaşları ona aile modeli Mitsubishi’sini değiştirmesini salık vermişlerdi, bir bekar arabası almasını. Kızlar, arabanızdan çok fazla şey anlarlar. Bir Mitsubishi şöyle der: bitik ve boşanmış adam, son hatununun şirretliğini aranıyor. Bir Alfa Romeo şöyle der: cool bir adam, gönlü genç, macera arıyor. Arka koltukta kıvranan adam bir tür macera sayılabilirdi. Kel adam şöyle düşündü: “Şimdi bir ambulans sayılırım. Sirenim yok ama diğer arabaların bana yol vermeleri için kornaya basabilir, kırmızı ışıklarda geçebilirim, tıpkı filmlerdeki gibi.” Tüm bunları düşünürken, gaz pedalını kökledi. Tüm bunları düşünürken, beyaz bir Renault kamyonet Alfa Romeo’ya yandan geçirdi. Renault’nun sürücüsü dindar bir adamdı. Renault’nun sürücüsü emniyet kemerini takmamıştı. Hemen oracıkta öldü. Ancak hikaye onunla ilgili de değil.

Kaza kimin suçuydu? Hızlı giden ve dur işaretini dikkate almayan esmer tenli ve kel adam mı? Pek sayılmaz. Emniyet kemerini bağlamamış olan ve hız limitini aşan kamyonetin sürücüsü mü? O da suçlu sayılmaz. Bu kazanın tek sorumlusu var. Neden tüm bu insanları yarattım? Neden başında kipasıyla dolaşan ve bana hiçbir zararı dokunmayan bir adamı öldürdüm? Neden var olmayan bir adama acı çektirttim? Neden esmer tenli ve kel bir adamın aile birliğini parçaladım? Bir şeyleri yaratıyor olmanız sizi sorumluluktan muaf kılmıyor ve ellerinizi cennetteki tanrıya çevirip omuz silkebileceğiniz gerçek yaşamın aksine, burada hiçbir mazeretiniz yok. Öykü yazarken, tanrısınız. Eğer baş kahramanınız öldüyse, bu sizin yüzünüzden. Eğer başına kötü bir şey geldiyse, siz istediğiniz için böyle olmuştur. Onun kendi kanında debelenmesini izlemek istemişsinizdir.

Odaya karım geldi ve “Yazıyor musun?” diye sordu. Bana bir şey söylemek istiyor gibiydi. Sorduğundan başka bir şey. Yüzünden anlayabiliyordum. Ama bir yandan da beni rahatsız etmek, bölmek istemiyordu. İstemiyordu ama bölmüştü bile. Evet, dedim, ama önemli değil. Hikaye bir yere gitmiyor. Hatta bir hikaye bile değil bu. Bir kaşıntı. Bir tırnak mantarı. Neyden bahsettiğimi anlamış gibi başını salladı. Anlamıyordu. Ama bu beni sevmediği anlamına gelmiyordu. Hikaye bizimle ilgiliydi.

Etgar Keret

Çeviren: Onur Çalı

Sondra Silverston’un İngilizce çevirisinden Türkçeye çevrilmiştir.