İngiliz kuramcı Dominic Head’in “Modern Öykü / Teorik ve Pratik Bir Çalışma” adlı kitabı Arzu Eylem çevirisiyle NotaBene Yayınları tarafından yayımlandı.
Tanıtım bülteninden:
Modern Öykü, öyküye ilişkin kuramsal görüşleri gözden geçirip yapısöküme uğratan, türün çerçevesini genişleten, yapılan incelemelerde kuramcıların ısrarla görmezden geldiği karanlık noktalara odaklanan bir çalışma. 20. yüzyıl edebiyatına farklı aygıtlarla yaklaşan Louis Althusser, Fredric Jameson, Mikhail Bakhtin, Terry Eagleton gibi düşünürlerle bakışını parlatan Dominic Head, öykünün sosyal ve tarihsel bağlamda ele alınması gerektiğini, hatta modern öykünün parçalanmışlık, eksilti, belirsizlik gibi ayırt edici özellikleriyle tanrısız dünyanın ürünü olduğunu kastediyor. Hatta biçimsel yapıya sırt çevirmeksizin, öykünün ortaya çıkma koşullarına da dikkat çekiyor. Öyküye “özenli modern biçim” diyen Head, türün hâkim ideolojiyle doğallığında çatıştığını iddia ediyor. Kuramını Althusser’in “göreceli özerklik”, Mikhail Bakhtin’in “çatışan sesler” kavramlarıyla inşa eden Head, pratiğini beş modern İrlandalı/İngiliz yazarın metinlerini çözümleyerek yapıyor. James Joyce, Virginia Woolf, Katherine Mansfield, Wyndham Lewis ve Malcolm Lowry’nin eserlerini analiz ederken, öykünün günümüz yaşamını tasvir eden önemli bir tür olduğunun altını çiziyor.
Modern Öykü, türe ilişkin kuramsal çalışmaların eksik ve sayıca az olmasından bahsetmiyor yalnızca, öykü türüne ilişkin değerlendirmelerin belli bir kanonik okumayla, biçim üstünden yapılan ve birbirini tekrar eden incelemelerle sınırlı kaldığını da kanıtlıyor. Romana veya şiire göre tanımlanmaya alışmış öykü, ona göre kişisel deneyimle toplumsal örgütlenme arasındaki karmaşık görünümü ifade ediyor. Head’in çalışması postmodern edebiyat adlandırmasına ilişkin ipuçları da sunuyor.
Dominic Head, 1962 doğumlu İngiliz kuramcı. Nottingham Üniversitesi İngiliz Edebiyatı bölümünde fahri profesör olan Head, Modern dönem edebiyatı üzerine yaptığı sıradışı çalışmalarıyla tanınıyor. Modern Öykü’nün yanı sıra İngiliz Öyküsü (The English Short Story), Modern İngiliz Kurmacası (Modern British Fiction), Romanın Durumu (The State of Novel) gibi pek çok incelemesi bulunan yazarın, Nadine Gordimer, J.M. Coetzee gibi İngilizce yazan fakat kanonun dışında duran yazarlarla ilgili çalışmaları da bulunuyor. Dominic Head’in ekolojik krizin yazma üzerine etkisini ele alan “Nature Prose: Writing in Ecological Crisis”adlı son çalışması yakın dönemde Avrupa’da okurlarla buluşacak.
Arzu Eylem, 1980 yılında Ankara’da doğdu. 2002 yılında İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat Bölümü’nü bitirdi. Öyküleri ve inceleme yazıları çeşitli dergilerde yayımlandı. İlk öykü kitabı Sabır Ağacı 2013’te, ikinci öykü kitabı İpek Gönül 2017’de, ilk romanı Çok Çağı 2018’de okurla buluştu. Karel Čapek’in Beyaz Veba ve Rossum’un Evrensel Robotları adlı eserlerini Türkçeye çevirdi. H.G. Wells, Yevgeny Zamyatin, Karel Čapek ve Henry James öykülerinden oluşan Kaç Rüyadır Uçamayanlar adlı kolektif öykü antolojisini yayıma hazırladı. Ayrıca feminist yazar bell hooks’un özgürlükçü pedagoji üzerine düşündüğü Sınırları Aşmayı Öğretmek adlı çalışmasını Türkçeleştirdi.