Türk edebiyatının geleneğinde yıllıklar önemli bir yer tutar. Yıllıklarda bir yılın edebi dökümü yapılır, o yıl yayımlanan eserlerden seçmeler yayımlanır, yıl içinde yaşanan edebiyat tartışmaları özetlenirdi. Yıllıklarda bir de soruşturma bölümleri olurdu. Parşömen Edebiyat olarak, yıllıkların soruşturma kısmını yaşatmak niyetiyle başladığımız ve bu yıl dördüncüsünü yayımladığımız yıl sonu edebiyat soruşturmalarının, geleceğin edebiyat okurları ve araştırmacıları için verimli bir kaynak olacağına inanıyoruz.
Soruşturmanın son sorusunu bilhassa çok önemsiyoruz. Sorunları dile getirmenin eleştiri kültürümüzün gelişmesine, birlikte düşünmeye ve giderek çözümler üretmeye varacağını umuyoruz.
Bu yıl da okurlara, yazarlara, çevirmenlere, editörlere, yayın emekçilerine, kitapçılara edebiyatımızın halini sorduk. 2023’ün edebiyat açısından daha verimli bir yıl olması temennisiyle…
Yıl içinde yayımlanan ve hak ettiği ilgiyi görmediğini düşündüğünüz kitapları, beğenme nedenlerinizden kısaca bahsederek bizimle paylaşır mısınız?
Bu yıl güncelden daha çok kütüphanemdeki mevcut kitaplarıma dönüş yaptım. Roman ve öykünün yanı sıra ağırlığı deneme ve şiire verdim bu yıl. Zaten bu iki tür de hiçbir zaman hak ettikleri ilgiyi görmemişlerdir, sınırlı bir okuyucu kitlesi vardır.
2022 yılında yayımlanan ama üzerine çok konuşulmayan bir kitabı buraya not düşmek isterim: Simber Atay ve Eren Ekin Ercan editörlüğünde hazırlanan 10 akademisyenin metinleriyle katıldığı “Post-Fotoğraf” kitabı. Fotoğrafın artık “çekilen” değil “yapılan” bir şey olduğu günümüzde tam da bunu odağına alan bir kitabın üzerine cümle kurulmaması dikkat çekiciydi.
Size göre 2022 yılının önemli edebiyat ya da yayıncılık olayları nelerdi?
Ekonomik koşullar nedeniyle kitap basmanın maliyetlerinin çok artmış olması, bunun fiyatlara yansıması nedeniyle okurun kitaba ulaşmasının zor hale gelmesi ve zincirleme olarak bu alım gücü düşüklüğünün özellikle küçük yayınevlerini zor durumda bırakması. Aynı durum, edebiyat dergilerinin de sorunudur.
Edebiyat ortamımıza baktığınızda ne gibi sorunlar ve eksiklikler görüyorsunuz?
Benim için –büyük çoğunluğu ilgilendirdiğini düşündüğüm– en önemli sorun, yazarın dosyasını kitaplaştırmasında karşılaştığı güçlükler. Bu hep gündemde olan bir sorundu ama ekonomik koşullar bu sorunu daha da katladı. Yayınevleri artan maliyetler nedeniyle yayın programlarında küçültmeye gittiler/gidiyorlar. Eksiklik de buna bağlı olarak yazarın dosyasını yayınevlerine tanıtacak, yazarla yayınevini buluşturacak ve yayınevleri karşısında yazarın haklarını koruyacak yazar ajanslarının olmaması.