Türk edebiyatının geleneğinde yıllıklar önemli bir yer tutar. Yıllıklarda bir yılın edebi dökümü yapılır, o yıl yayımlanan eserlerden seçmeler yayımlanır, yıl içinde yaşanan edebiyat tartışmaları özetlenirdi. Yıllıklarda bir de soruşturma bölümleri olurdu. Parşömen Edebiyat olarak, yıllıkların soruşturma kısmını yaşatmak ve sürdürmek niyetiyle başladığımız ve bu yıl dördüncüsünü yayımladığımız yıl sonu edebiyat soruşturmalarının, geleceğin edebiyat okurları ve araştırmacıları için verimli bir kaynak olacağına inanıyoruz.
Soruşturmanın son sorusunu bilhassa çok önemsiyoruz. Sorunları dile getirmenin eleştiri kültürümüzün gelişmesine, birlikte düşünmeye ve giderek çözümler üretmeye varacağını umuyoruz.
Bu yıl da okurlara, yazarlara, çevirmenlere, yayın emekçilerine edebiyatımızın halini sorduk. 2023’ün edebiyat açısından daha verimli bir yıl olması temennisiyle…
Yıl içinde yayımlanan ve hak ettiği ilgiyi görmediğini düşündüğünüz kitapları, beğenme nedenlerinizden kısaca bahsederek bizimle paylaşır mısınız?
Her yıl olduğu gibi bu yıl da hayal kırıklığına uğratan kitap sayısı, severek okuduğum kitapların sayısından fazlaydı. İzlediğim kadarıyla öne çıkmayan bazı kitaplara gelecek olursam…
Güzellik Bir Yaradır kitabıyla Hint Okyanus’unun ortasındaki adalardan Uzak Doğu’ya doğru akan büyülü hikâyelerin anlatıcısı Eka Kurniwan’ın Kaplan Adam’ı bu yıl yayımlanan iyi romanlardan biriydi. Kurniwan’ın bu kitabında Güzellik Bir Yaradır’daki kadar olağanüstü olaylarla karşılaşmasak da büyülü, yer yer gerçeküstü bir atmosferin, insanı paçasından tutup kendine doğru çeken bir anlatının içinde buluyoruz kendimizi. Bu yılın sonlarına doğru yayımlanan ve mülteci sorununa, sadece yurtsuz bırakılan insanların değil yerleşik insanların da çıkmazlarıyla bakan Mustafa Orman’ın “Annem Gittiğinden Beri Çiçek Ekmiyoruz Bahçeye” romanının da hak ettiği ilgiyi görüp görmeyeceğini merak ediyorum.
Öykü kitapları içerisinde öne çıkan kitap Murat Uğurlu’nun Aydınlıkta Saklanıyorum kitabı oldu. Uğurlu’nun en büyük başarısı öykünün yapısına ve karakterlerin özelliklerine bağlı olarak dili kıvrak bir şekilde kullanması…
Bu sene kurgu dışı metinlerden öne çıkansa Francine Prose’un “Bir Yazar Gibi Okumak: Kitapseverler ve Kitap Yazmak İsteyenler İçin Bir Kılavuz” kitabı oldu. Bir metni yakın okumanın ipuçlarını veren yazar, Batı Kanonu içerisindeki pek çok eserden yaptığı alıntılarla etkili okumanın inceliklerini başarılı bir şekilde açıklıyor. Her okurun mutlaka okuması gereken bir kitap bana göre.
Size göre 2022 yılının önemli edebiyat ya da yayıncılık olayları nelerdi?
Bu yıl Everest Yayınları’nın Abdülhak Şinasi Hisar’ın, Vüsat O. Bener’in ve Melih Cevdet Anday’ın külliyatını aynı anda yayımlaması bana göre önemli bir yayıncılık olayıydı.
Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan Annie Ernaux’nun daha fazla görünür olması da edebiyat adına iyi bir gelişmeydi.
Edebiyat ortamımıza baktığınızda ne gibi sorunlar ve eksiklikler görüyorsunuz?
Nitelikli edebiyatın gittikçe göz ardı edilmesi ne yazık ki katmerleşerek devam ediyor. Ne yazık ki daha düz düşünen, okuyan, yazan insanların toplamı bir şeye dönüşmekte edebiyat ortamı.